De gevolgen van scheiding voor de kinderen
Als ik in een kennismakingsgesprek met cliënten vraag “wat is voor jullie nu en na de scheiding het belangrijkste” dan krijg ik altijd terug: de kinderen. Hoe komt het dan toch dat veel kinderen zich niet gezien voelen door hun ouders bij scheiding? Wat zijn de gevolgen van scheiding voor de kinderen?
Gevolgen van scheiding
In het proces van scheiding hebben kinderen regelmatig een gevoel van schuld. Het ene kind vraagt zich af of de scheiding aan hem/haar ligt, of het kind denkt dat het niet lief genoeg is, of wordt onzichtbaar en gaat op eieren lopen want ouders hebben het al zo moeilijk. Als scheidingsbemiddelaar bij Resolve Visie en ook als systeemcoach spreek ik regelmatig kinderen en/of ouders die worstelen met de negatieve beeldvorming die hun kinderen hebben over zichzelf en de gevolgen die het heeft.
Loyaliteitsconflict
Een ander gevolg van scheiding voor kinderen is het loyaliteitsconflict naar de ouders toe. Bij veel scheidingen wordt er onderling tussen de ouders vaak niet heel vriendelijk en respectvol over elkaar gesproken, ook niet naar de kinderen toe. Het gevolg daarvan is dat kinderen hun eigen verlangens en behoeftes opzij schuiven. Ze gaan meestal uit liefde voor een van de ouders zorgen.
Kinderen gaan dan feitelijk naast een van de ouders staan om die te ontlasten en de pijn van die ouder over te nemen. (wat natuurlijk niet kan). Die ouder is zich daar vaak niet van bewust en gaat leunen op het kind. Dit is een zeer onwenselijke situatie, want kinderen horen niet voor hun ouders te zorgen, ouders wel voor het kind, juist ook bij scheiding.
Overname van pijn
De pijn van een ouder kan een kind nooit overnemen, want het gevolg is dat de ouder en het kind de pijn allebei dragen. Voor het kind een pijn die niet van hem of haar is! De verstrikking van het dragen van pijn die niet van het kind is, maakt dat het kind als volwassene het leven niet ten volle kan nemen en het idee heeft dat iets hem of haar belemmert in de ontwikkeling.
Hoe dan wel?
Bij de gevolgen van scheiding voor de kinderen moeten ouders zich beseffen dat zij hun eigen pijn dienen te dragen en dat alleen zij daar verantwoordelijk voor zijn. Niemand kan hen daarbij helpen. Wel raad ik aan om een goede coach of andere hulpverlener (geen familie, vriend of anderszins bekende) te bezoeken om daarmee de pijn en rouwverwerking te delen. Ouders dienen aan kinderen te laten zien en voelen dat zij er samen, met elkaar, voor de kinderen zijn, ook in scheiding en dat zij in goed overleg samen beslissingen nemen over en voor de kinderen.
Gevolgen scheiding beperken
Het is zo belangrijk om heel duidelijk aan te geven dat de schuld van de scheiding niet bij de kinderen ligt. Regelmatig is dat een vraag van de kinderen als ik hen spreek. Als een kind naast de ouder gaat staan, dient de ouder zich daar bewust van te zijn en zal deze het kind met zachte hand en duidelijk naar zijn eigen plaats dienen te sturen. Dat is duidelijk en geeft vaak meer rust bij de kinderen en ook zeker bij de ouders.
Lees meer op scheiden met kinderen over hoe je dit kunt aanpakken met behulp van mediation.
