Wat is het effect van de scheiding op jullie kinderen?

De impact van een scheiding op kinderen is groot. Zowel voor kinderen als voor ouders. Alle gezinsleden zijn geraakt in hun basis. Kinderen kunnen plotseling ander gedrag vertonen. Liesbeth Geerts, auteur van het boek voor kinderen’ Gelukkig gescheiden…’ en zelf ervaringsdeskundige over de gevolgen van een scheiding. Kinderen kunnen heel druk worden of juist heel stil. Hieronder een aantal voorbeelden van gedragingen van kinderen na de scheiding.

1. Een kind wordt stil en afwezig

Een mogelijk effect van de scheiding op de kinderen kan zijn dat ze stil worden en in zichzelf gekeerd zijn. Ze lijken fysiek wel aanwezig, maar houden zich vaak afzijdig. Dit kan een teken zijn dat ze zich emotioneel terugtrekken, waarbij ze hun gevoelens niet goed kunnen verwoorden of uiten.

Een moeder beschrijft haar dochter Sanne: “Sanne neemt nog wel deel aan het gezinsleven, maar trekt zich steeds vaker terug. Ze komt pas aan tafel als iedereen al zit en zegt weinig. Wanneer je je eigen dingen aan het doen bent, lijkt alles in eerste instantie normaal, maar wie beter kijkt, ziet een kind dat op de achtergrond geraakt is. Het lijkt alsof ze probeert te verwerken wat er gaande is, maar zonder dat ze haar woorden vindt om dat te delen. Dit kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en isolatie, terwijl zij in stilte worstelt met de gevolgen van de scheiding.”

2. Een kind wordt druk en wild

Voor sommige kinderen werkt de scheiding als een trigger voor druk en wild gedrag, waarbij zij grenzen opzoeken en soms onhandelbaar worden. Deze gedragsveranderingen kunnen zich op verschillende manieren uiten, van overmatig praten en rennen tot ongehoorzaam zijn en zich tegen autoriteit verzetten. In zulke gevallen kan het helpen om de school in te lichten over de situatie, zodat het kind steun krijgt in plaats van straf.

Een vader vertelt over zijn zoon Niek: “Niek was altijd rustig en had één goede vriend. Maar na de scheiding veranderde dat: hij werd brutaal en werd vaak de klas uitgestuurd. Nadat we op school hadden verteld dat hij door een scheiding ging, konden ze zijn gedrag beter begrijpen. Dit leidde tot meer empathie van zijn leraren en medeleerlingen, en we merkten dat Niek na enkele maanden weer rustiger en gelukkiger werd. Het is belangrijk dat kinderen weten dat hun gevoelens normaal zijn, en dat het oké is om soms even de controle te verliezen.”

3. Concentratieproblemen

Een ander effect van de scheiding op de kinderen kunnen concentratieproblemen worden, deze zijn veelvoorkomend, waarbij kinderen hun focus verliezen en moeite hebben met leren. Dit kan leiden tot een daling van hun schoolprestaties, wat voor zowel het kind als de ouders frustrerend en verontrustend kan zijn. Kinderen kunnen ook veel gaan piekeren, wat hun zelfvertrouwen kan aantasten.

Een vader deelt zijn ervaring over zijn zoon Joris: “Met Joris hadden we nooit problemen gehad, maar opeens werden we door school uitgenodigd voor een gesprek. Joris bleek moeite te hebben om zich te concentreren en liet huiswerk liggen. Hij liep het risico te blijven zitten door alles wat hij aan zijn hoofd had. Het was moeilijk te zien dat een kind dat altijd zo goed presteerde, nu worstelde. We hebben toen samen met de school een plan opgezet om hem te ondersteunen, waarbij we meer tijd en aandacht aan zijn situatie besteedden. Het is cruciaal dat kinderen weten dat er begrip is voor hun situatie, zodat ze zich gesteund voelen in plaats van alleen.”

4. Verantwoordelijkheidsgevoel drukt

Sommige kinderen voelen zich verantwoordelijk voor hun broertjes, zusjes, of zelfs een van de ouders. Ze proberen constant in de gaten te houden of iedereen wel oké is, wat hen kan overbelasten. Dit gedrag kan hen niet alleen emotioneel, maar ook fysiek uitputten.

Een moeder vertelt over haar dochter Katja: “Katja had er erg last van dat haar kleine broertje veel om aandacht vroeg en vaak schreeuwde. Ook merkte ze mijn verdriet op, en dat werd te veel voor haar. Ze voelde zich verantwoordelijk voor het welzijn van ons allemaal en probeerde alles in goede banen te leiden. Het was hartverscheurend om te zien dat ze zichzelf wegcijferde. We hebben geprobeerd haar te laten inzien dat het oké is om ook haar eigen gevoelens en behoeften te uiten. Kinderen moeten leren dat ze niet de last van de wereld op hun schouders hoeven te dragen.”

5. Niets aan de hand houding

‘Er is niets aan de hand’ houding. Een kind kan na het horen van het scheidingsnieuws, weer ‘normaal’ verder gaan met zijn/haar leven en gaandeweg vragen gaan stellen

Een vader over zijn dochter Renée. “Renée reageerde vrij rustig op de scheiding leek het. Na een tijdje kwam ze met vragen, zoals waar gaan we wonen en hoe moet het met onze hond? Ogenschijnlijk voelde ze zich goed en leek er niets aan de hand, maar van binnen speelden er allerlei gevoelens.”

6. Fase van ontkenning

Sommige kinderen kunnen in een fase van ontkenning komen, waarbij ze de scheiding niet willen of kunnen accepteren. Dit kan zich uiten in het blijven hopen dat alles weer ‘zoals vroeger’ zal worden. Dit gedrag kan hen emotioneel in een constante staat van verwarring houden.

Een vader zegt over zijn dochter Lotte: “Lotte kon het idee van de scheiding maar moeilijk bevatten. Ze zei steeds: ‘Het is maar tijdelijk, papa, we zijn toch gewoon een gezin?’ Dit hielp haar om de situatie te ontlopen, maar tegelijkertijd was het een zware last. We hebben samen met haar gesprekken gevoerd om de realiteit van de scheiding te bespreken, zodat ze beter kon begrijpen wat er aan de hand was. Het is belangrijk dat kinderen zich gesteund voelen in hun worstelingen en dat ze weten dat ze niet alleen zijn in hun gevoelens van verdriet en verlies.”

De manieren waarop kinderen een scheiding verwerken zijn divers, en het is essentieel dat ouders alert zijn op signalen van verandering, ook als die subtiel zijn. Door open en duidelijke communicatie en empathie kunnen ouders hun kinderen helpen om in een veilige omgeving te leren omgaan met deze emotionele veranderingen. Hopelijk heeft dit artikel je geholpen om het effect van de scheiding op de kinderen beter te begrijpen. Mocht je nog een vraag hebben, of hulp nodig hebben, neem dan hier contact op.

Lees meer:

Keurmerk MFN mediators logo
Keurmerk High trust logo
Call Now Button