Termen in het echtscheidingsconvenant

Een echtscheidingsconvenant is een juridisch document waarin afspraken tussen scheidende partners worden vastgelegd. Het is een essentieel onderdeel van een scheiding en helpt om toekomstige conflicten te voorkomen. Maar de termen die in zo’n convenant staan, kunnen complex en verwarrend zijn, vooral als je geen juridische achtergrond hebt. In deze blog leggen we de belangrijkste termen uit die je kunt tegenkomen in een echtscheidingsconvenant. We gebruiken eenvoudige taal en bieden praktische voorbeelden, zodat je precies weet wat alles betekent en hoe het jou kan raken.

1. Partneralimentatie

Partneralimentatie is een financiële bijdrage die de ene ex-partner aan de andere betaalt na de scheiding, meestal als een van beiden niet genoeg inkomen heeft om in zijn of haar levensonderhoud te voorzien. De hoogte en duur van de alimentatie hangen af van factoren zoals de levensstandaard tijdens het huwelijk, het inkomen van beide partners, en de behoefte van de ontvangende partner.

Voorbeeld: Stel, Anna verdiende tijdens het huwelijk weinig omdat ze thuis voor de kinderen zorgde, terwijl Mark een goed salaris had. Na de scheiding kan Mark verplicht worden om maandelijks partneralimentatie te betalen, zodat Anna in een vergelijkbare levensstandaard kan blijven leven.

Tip: In het convenant staat vaak de hoogte, duur en eventuele indexering (aanpassing aan inflatie) van de alimentatie. Controleer deze punten zorgvuldig.

2. Kinderalimentatie

Kinderalimentatie is een bijdrage die de niet-verzorgende ouder betaalt voor de kosten van de opvoeding en verzorging van de kinderen. Dit bedrag wordt berekend op basis van de draagkracht van beide ouders en de behoefte van het kind.

Voorbeeld: Als de kinderen voornamelijk bij Lisa wonen en haar ex-partner Tom een hoger inkomen heeft, kan Tom kinderalimentatie betalen om bijvoorbeeld schoolkosten, kleding en hobby’s van de kinderen te dekken.

Belangrijke opmerking: Kinderalimentatie heeft altijd voorrang boven partneralimentatie, omdat het welzijn van de kinderen centraal staat.

3. Co-ouderschap

Co-ouderschap betekent dat beide ouders na de scheiding de zorg en opvoeding van de kinderen delen, vaak in een ongeveer gelijke verdeling van tijd. In het convenant wordt vastgelegd hoe de zorg wordt verdeeld, zoals wie de kinderen wanneer heeft en hoe belangrijke beslissingen worden genomen.

Voorbeeld: Bij co-ouderschap kan worden afgesproken dat de kinderen de ene week bij mama zijn en de andere week bij papa, met een gedeelde verantwoordelijkheid voor schoolzaken en medische beslissingen.

4. Ouderschapsplan

Een ouderschapsplan is een verplicht onderdeel van het echtscheidingsconvenant als er minderjarige kinderen zijn. Hierin staan afspraken over de zorgverdeling, communicatie tussen ouders, en hoe kosten worden gedeeld. Het plan moet praktisch en in het belang van de kinderen zijn.

Voorbeeld: In het ouderschapsplan kan staan dat beide ouders belangrijke schoolactiviteiten bijwonen en dat ze elke maand overleggen over de voortgang van de kinderen.

5. Boedelverdeling

De boedelverdeling regelt hoe de gezamenlijke bezittingen en schulden worden verdeeld na de scheiding. Dit kan gaan om het huis, spaargeld, auto’s, maar ook schulden zoals een hypotheek of lening.

Voorbeeld: Als jullie in gemeenschap van goederen waren getrouwd, worden bezittingen en schulden in principe 50/50 verdeeld. In het convenant kan staan dat een van de partners het huis overneemt en de hypotheek op zich neemt.

Tip: Laat de waarde van bezittingen, zoals een woning, taxeren om een eerlijke verdeling te garanderen.

6. Huwelijkse voorwaarden

Als jullie huwelijkse voorwaarden hadden, worden deze in het convenant genoemd. Huwelijkse voorwaarden bepalen hoe bezittingen en schulden tijdens het huwelijk waren geregeld en hoe ze na de scheiding worden afgehandeld.

Voorbeeld: Als in de huwelijkse voorwaarden staat dat het bedrijf van een van de partners privé-eigendom is, wordt dit niet verdeeld bij de scheiding.

7. Indexering alimentatie

Indexering betekent dat het bedrag van de alimentatie jaarlijks wordt aangepast aan de inflatie of loonstijgingen. Dit wordt vaak automatisch vastgelegd in het convenant, zodat het bedrag realistisch blijft.

Voorbeeld: Als de alimentatie in 2025 €500 per maand is en de indexering is 2%, wordt het bedrag in 2026 €510.

8. Niet-wijzigingsbeding

Een niet-wijzigingsbeding is een afspraak dat bepaalde afspraken in het convenant niet zomaar gewijzigd kunnen worden, zoals de hoogte van de alimentatie of de verdeling van bezittingen.

Voorbeeld: Als jullie afspreken dat er geen partneralimentatie wordt betaald, kan een niet-wijzigingsbeding voorkomen dat een van beiden later toch alimentatie eist.

9. Pensioenverevening

Pensioenverevening regelt hoe het tijdens het huwelijk opgebouwde pensioen wordt verdeeld. Standaard heeft de ene partner recht op de helft van het ouderdomspensioen dat de andere partner tijdens het huwelijk heeft opgebouwd.

Voorbeeld: Als Pieter tijdens het huwelijk €20.000 aan pensioen opbouwde, heeft zijn ex-partner recht op €10.000 bij pensionering, tenzij anders afgesproken.

Tip: Je kunt in het convenant afspreken om af te zien van pensioenverevening, maar dit moet expliciet worden vastgelegd.

10. Gebruikersrecht

Het gebruikersrecht bepaalt wie na de scheiding in de gezamenlijke woning mag blijven wonen, vaak totdat de woning wordt verkocht of een van de partners deze overneemt.

Voorbeeld: Als de kinderen voornamelijk bij Sarah wonen, kan in het convenant staan dat zij het gebruikersrecht van de woning krijgt totdat de jongste 18 is.

11. Bindende afspraken

Het convenant bevat bindende afspraken, wat betekent dat beide partijen zich eraan moeten houden. Als een afspraak niet wordt nagekomen, kan de ander naar de rechter stappen.

Praktisch voorbeeld: Als in het convenant staat dat Ellen €200 kinderalimentatie per maand ontvangt en haar ex-partner betaalt niet, kan zij juridische stappen ondernemen.

12. Woonlastenverdeling

De woonlastenverdeling bepaalt wie de kosten van de gezamenlijke woning betaalt als een van de partners in het huis blijft wonen, bijvoorbeeld totdat het wordt verkocht of overgedragen. Dit omvat hypotheek, huur, belastingen, en onderhoudskosten.

Praktisch voorbeeld: Als Lisa in het huis blijft wonen met de kinderen, kan het convenant vastleggen dat zij de hypotheekrente betaalt, maar dat Mark bijdraagt aan de onderhoudskosten van de woning totdat deze wordt verkocht.

Tip: Specificeer welke kosten onder woonlasten vallen om discussies te voorkomen.

13. Fiscale afspraken

Fiscale afspraken gaan over hoe belastingzaken na de scheiding worden geregeld, zoals de verdeling van de hypotheekrenteaftrek, kindgebonden budget, of andere toeslagen.

Praktisch voorbeeld: Als Tom in de woning blijft wonen, kan in het convenant staan dat hij de hypotheekrenteaftrek claimt in zijn belastingaangifte, maar dat hij een deel van het voordeel compenseert naar zijn ex-partner.