Heeft je partner een eigen bedrijf en gaan jullie scheiden?
Wat is er belangrijk om bij de scheiding te weten als de (ex-)partner een eigen bedrijf heeft? Eén van onze mediators vertelt meer over scheiden en de onderneming. Als je gaat scheiden heeft niet alleen de ondernemer, maar ook de (ex) partner van de ondernemer te maken met een aantal zaken waar goed op gelet moet worden.
Scheiden en een eigen bedrijf; een verhaal met twee kanten
Er is inmiddels veel geschreven over de consequenties van scheiden als één van beiden een ondernemer is. Er wordt dan antwoord gegeven op vragen als:
- Wat is het huwelijksvermogensregime? Zijn jullie gehuwd in gemeenschap van goederen of zijn er huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden afgesproken?
- Om welke rechtsvorm gaat het? Bijvoorbeeld om een eenmanszaak, VOF, BV, of een andere vorm. Zijn er regelingen getroffen met betrekking tot het eigendom en de waarde van de onderneming?
- Wat is de vermogenspositie? Wat behoort tot het zakelijk en wat tot het privé vermogen?
- Hoe bepalen we de inkomenspositie? Wat is de basis voor de alimentatieberekening?
- Hoe is het pensioen geregeld? Is dit in eigen beheer of aangesloten bij een fonds of verzekeraar?
- Met welke fiscale regelingen moet er rekening gehouden worden? Wat zijn de valkuilen?
Natuurlijk is de basis voor mediation bij de scheiding dat je zoekt naar oplossingen die voor jullie beiden het beste werken. Tegelijkertijd ligt hier een grote uitdaging: hebben jullie de kennis om op al deze punten beslissingen te nemen en kun je de consequenties overzien?
Voor de partner met het eigen bedrijf zelf zullen bovenstaande onderwerpen, vooral als het om een kleinere/eenvoudigere onderneming gaat, vast eens voorbij zijn gekomen. Bij de oprichting van een onderneming maak je de keuze uit de verschillende rechtsvormen en ieder jaar leg je verantwoording af naar verschillende instanties met betrekking tot je inkomens- en vermogenspositie. Maar geldt dat ook voor de (ex-)partner van een ondernemer?
Waar moet je als (ex-) partner op letten?
Daar wordt veel minder over geschreven, terwijl juist ook deze (ex-)partner goed moet opletten waar die recht op heeft! Als je zelf geen ondernemer bent, maar wel wilt scheiden van je partner die ondernemer is, dan wordt het allemaal wat ingewikkelder. Er zijn een aantal punten om bij stil te staan:
Getrouwd in gemeenschap of op voorwaarden?
Getrouwd in gemeenschap of op huwelijkse voorwaarden? Ben je getrouwd op huwelijkse voorwaarden, dan is het belangrijk te weten wat die voorwaarden precies inhouden en of ze in de praktijk ook daadwerkelijk nageleefd zijn. Ben je getrouwd in gemeenschap van goederen, dan heb je in principe recht op de helft van de waarde van de onderneming.
Alimentatie
Alimentatie is lastiger vast te stellen van iemand die een onderneming heeft. Met een dienstverband is er een loonstrook beschikbaar en is het inkomen makkelijker te bepalen. Maar hoe bereken je het inkomen dat uit de onderneming komt? Doorgaans wordt gekeken naar de resultaten van de afgelopen 3 jaren, maar daar wordt ook dikwijls van afgeweken. Een lager inkomen betekent minder draagkracht voor alimentatie. Hier kan dus een tegengesteld belang achter verschuild zitten. Let daarbij ook op om wat voor rechtsvorm het gaat; een eigenaar van een BV kan zichzelf bijvoorbeeld een salaris toekennen wat wel voldoet aan de minimale vereisten, maar wat nog lang niet het inkomen is wat daarnaast nog te verdienen valt, zoals ook een deel van de winst van de onderneming.
Pensioen
Pensioen wordt doorgaans opgebouwd bij pensioenfondsen en deze zijn transparant als het gaat om de waarden die tijdens de huwelijkse periode zijn ontstaan. Als er niets anders is afgesproken, heb je recht op de helft van dit pensioen. Voor een ondernemer is het ook mogelijk om pensioen in eigen beheer op te bouwen, dus binnen het bedrijf. Ook hier heb je dan als partner recht op en dit deel moet dan overgemaakt worden naar jouw verzekeraar. Het is dus zaak dat je de cijfers van de onderneming hierop naziet.
Bestaansrecht van de onderneming
Het bestaansrecht van de onderneming is een uitgangspunt bij echtscheiding. Logisch ook, want uit deze onderneming moeten wel de toekomstige alimentatieverplichtingen betaald kunnen worden. Dus beide partijen zijn erbij gebaat dat het de onderneming goed blijft gaan. In dit kader moet ook gekeken worden naar het vermogen van de onderneming.
Vermogen van de onderneming
Het vermogen van de onderneming moet vastgesteld worden. De balans van de onderneming is dan het uitgangspunt en er wordt gekeken naar de bezittingen minus de schulden. Soms geeft deze balans geen volledig beeld; de belastingaangifte moet bijvoorbeeld nog gedaan worden waardoor er op termijn nog een schuld is bij de fiscus of er is meer vermogen beschikbaar als niet alle bezittingen tegen de actuele waarde op de balans staan.
Besluit de eigenaar van de onderneming door te gaan met ondernemen, dan moet meestal de partner uitgekocht worden. De vraag is dan of dat financieel voor de onderneming wel haalbaar is. Kan de onderneming dan nog voortbestaan? Of moet deze verkocht of gestaakt worden? Voor de (ex-)partner van de ondernemer is dit wellicht erg ingewikkelde materie.
Kennisachterstand is wel het grootste risico
Wellicht heeft je partner een boekhouder, accountant of fiscalist die zorgt voor de cijfers van de onderneming. Hoewel dit onafhankelijke personen zijn, werken zij in opdracht van en worden zij betaald door de eigenaar van de onderneming. Dus in hoeverre zijn zij werkelijk onafhankelijk? Kun je hier op vertrouwen?
Het in de hand nemen van een deskundig adviseur zal dus in sommige gevallen erg raadzaam zijn. Iemand die jouw belangen behartigt op financieel, fiscaal en juridisch gebied. Natuurlijk vraagt een dergelijke specialist hiervoor een vergoeding, maar wellicht ben je nog veel meer geld kwijt als je zonder adviseur werkt.
Wat mag je in dit kader van Resolve verwachten?
Het is belangrijk dat jullie als gelijkwaardige partijen aan tafel zitten, dus als er daarvoor kennis ontbreekt, zullen onze mediators ten alle tijden adviseren om een specialist in de arm te nemen. Daarnaast hebben wij de financiële kennis in huis om jullie te begeleiden in het proces van de echtscheiding, ook als het om ex-partners met een eigen bedrijf gaat.
Lees meer: een eigen onderneming bij de scheiding, waar moet je op letten? of hoe stel je alimentatie vast bij een eigen bedrijf? Of wat mediation nou inhoud?